Terminem, z którym wielokrotnie spotykasz się przeszukując Internet w zakresie możliwości dochodzenia roszczeń wobec banku jest abuzywność. Klauzula abuzywna, to innymi słowy niedozwolone postanowienie umowne, które znajduje się w umowie.

Postanowienie umowne, które jest abuzywne nie łączy stron. Oznacza to, że umowę należy czytać i interpretować, tak, jakby takiego niedozwolonego postanowienia w ogóle w niej nie było. Wówczas należyzbadać, czy taka umowa kredytu jest zgodna z prawem i czy może ona obowiązywać między stronami.

Podstawą dla stwierdzenia, iż dana klauzula jest niedozwolona jest art. 385¹ k.c. Przepis ten dotyczy jednak wyłącznie konsumentów. Czy oznacza to, że przedsiębiorca który przed przeszło 10 laty zawarł umowę frankową pozbawiony jest szans dochodzenia swojego roszczenia?

Odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: nie. Ww. przepis art. 385¹ k.c. nie stanowi jedynej oręży w walce frankowicza z bankiem. Przedsiębiorca może powoływać się przede wszystkim na sprzeczność jego umowy kredytu z naturą stosunku zobowiązaniowego, co w konsekwencji powinno skutkować nieważnością umowy.

W przeważającej bowiem mierze tzw. umowy frankowe sprzeczne są również z art. 353¹ k.c. Dla powyższego nie ma znaczenia czy umowa kredytu ma charakter umowy konsumenckiej czy umowy zawartej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przepis art. 353¹ k.c. mówi o tym, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W istocie zaś tzw. umowy frankowe zostały skonstruowane w ten sposób, że to bank samemudowolnie ustala wysokośćzobowiązania kredytobiorcy. Widoczne jest to już na etapie wypłaty kredytu, która, w umowach frankowych, następuje na podstawie kursu ustalonego przez bank. Wpływ kursu banku na wysokość początkowego salda kredytu opisuje poniższy przykład:

1. kredytobiorca wnioskuje o kwotę 300 tys. zł;
2. bank proponuje kredytobiorcy zawarcie kredytu indeksowanego do waluty CHF, po kursie wypłaty ustalonym jednostronnie przez Bank w dniu wypłaty kredytu;
3. kredytobiorca przystaje na warunki Banku i zawiera umowę kredytu;
4. w dniu wypłaty kurs kupna waluty CHF bank ustala na poziomie 2,00 zł
5. w efekcie kredytobiorca otrzymuje kwotę 300 tys. zł, jednak faktyczne saldo kredytu do spłaty wyrażone jest w CHF, a zatem kapitał do spłaty „na start” to 150 tys. CHF
6. każda spłata raty kredytu, która następuje w PLN przeliczana jest ponownie kursie banku, który ustalany jest w sposób dowolny przez bank.

W ww. przykładzie wypłacona kwota kredytu wynosi więc kwotę 300 tys. zł, jednak faktyczna wysokość zobowiązania kredytobiorcy zależy wyłącznie od tego w jaki sposób bank ustali kurs kupna waluty.Taka konstrukcja sprzeczne jest zaś z istotą stosunku zobowiązaniowego i w efekcie prowadzić powinna do nieważności umowy kredytu bez względu na to czy kredytobiorcą jest konsument czy przedsiębiorca.

Również sądy nie pozbawiają szans przedsiębiorców w dochodzeniu roszczeń z tytułu zawartej umowy frankowej. Jak wskazał Sąd Okręgowy w Warszawie w najnowszym wyroku stwierdzającym nieważność umowy kredytu zawartej przez przedsiębiorcę i zasądzającym na jego rzecz kwotę 60 245,26 CHF: zastosowana w konkretnej umowie, będącej przedmiotem sporu, konstrukcja indeksacji obarczona była wadą, która ostatecznie zdyskwalifikowała umowę, gdyż doprowadziła do jej nieważności. Dokonana w świetle przesłanek określonych w art. 58 § 1 k.c. kontrola postanowień umowy i regulaminu dotyczących zasad określania kursów waluty indeksacyjnej, stosowanych do wyliczenia salda kredytu, a następnie jego rat, doprowadziła do wniosku, że są one sprzeczne z ustawą jako ukształtowane z naruszeniem właściwości (natury) stosunku prawnego, a więc z przekroczeniem określonych w art. 3531 k.c. granic swobody umów. 58. Przyczyną wadliwości umowy, prowadzącej do jej nieważności, był narzucony przez bank sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej zwrotowi a w konsekwencji i wysokości odsetek – a więc głównych świadczeń kredytobiorcy. Ustalenie ich wysokości wiązało się z koniecznością odwołania się do kursów walut ustalanych przez bank w tabeli kursów. (Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2021 r. XXV C 995/18).

Przedsiębiorca, który zawarł w latach 2006-2010 umowę kredytu frankowego ma zatem realną możliwość dochodzenia roszczeń od banku. Jeśli zawarłeś taką umowę, skontaktuj się z nami, a w ciągu 24 godzin otrzymasz bezpłatną analizę swojej umowy kredytu.